آبشارهای شوشتر ،سيکاها شوشتر در موقعیت جغرافیایی E4851 N3202 در استان خوزستان واقع است. سازههای آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شده است.
در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.
محوطه آبشارهای شوشتر در جنوب پل بند گرگر و خيابان شريعتی واقع شده است. دقيقا مشخص نيست كه اين محوطه در چه زمانی بوجود آمده ولی شواهد موجود نشان می دهد كه احتمالا در دوره ساسانی، خصوصا در زمان سلطنت شاپور اول بنا شده است.
طبق نوشته كتاب تذكره شوشتر، در زمان اردشير بابكان بنيانگذار سلسله ساسانی در سال 224ميلادی بخاطر اينكه آب را به شرق و جنوب شوشتر رسانده و كشاورزی منطقه را رونق دهند.
ساخت رود گرگرشروع و تا سلطنت شاپور،فرزند اردشير، ادامه يافت. بر روی اين نهر، پل بند گرگر ساخته شد، كه نه تنها از طغيان آب های اضافی جلوگيری می كرد، بلكه شهر شوشتر را با شرق آن ، مسجد سليمان و اهواز مرتبط می ساخت.
بطوری كه درگذشته نزدیک اين پل بند، دروازه گرگر وجود داشت. درون محوطه آبشارها، حدود 40 آسياب وجود داشت كه اين آسياب ها در بخش شمالی، شرقی و غربی قرار داشتند.
از آسياب ها برای تهيه آرد استفاده می شد.به مرور زمان بر اثر حوادث طبيعی، سيل و زلزله وعوامل انسانی اكثر اين آسياب ها رو به تخريب نهادند.
در حال حاضر آسياب رضا گلاب توسط پايگاه ميراث فرهنگی سازه های آبی تاريخی شوشتر، مرمت و در حال فعاليت می باشد.
در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دستکند میسر است.
درون این فضا یک حوض 8 ضلعی با کانالهای کوچک به چشم میخورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج میشود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت میشود.
این مجموعه جزئی از کانالهای آبرسانی به آسیابها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم از حکام محلی سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک 8 ضلعی گود شده و سپس از این 8 ضلعی وارد دو کانال و از آنجا وارد رودخانه میشود.
در مورد معنای سیکا نظرات متفاوتی ارائه شده است. لغت نامه دهخدا سیکا را نوعی مرغابی یا نوعی درخت و قومی از هندوان دارای مهب وشنو که شعبهای از آیین بودائیست معرفی میکند.
مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر در مسیر رودخانه گرگر که خود از شاهکارهای فنی و مهندسی اعصار کهن است، بنا شده است.
رود گرگر کاملا به صورت دستکند میباشد و احداث آن را به اردشیر بابکان، شاهنشاه ساسانی نسبت دادهاند.در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستانشناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.
این محوطه مجموعهای از سد، تونلها، کانالهای فرعی و آسیابهای آبی است که به صورت یک مجموعه صنعتی اقتصادی بوده و جزئی از مجموعه بزرگ سازههای آبی شوشتر میباشد که در کتب تاریخی مکررا به آن اشاره شده است.
اساس کار مجموعه به این صورت است که سد گرگر مسیر رودخانه را مسدود کرده و سطح آب را برای آبگیری 3 تونل حفر شده در تخته سنگ بالا میآورد. تونلهای سه گانه، آب را به مجموعه هدایت میکنند و به کانالهای متعددی تقسیم میشوند.
که پس از گرداندن چرخ آسیابها، آب به صورت آبشارهایی به محوطهای حوضچه مانند سرازیر میشود.
یکی از ویژگیهای بسیار بارز مجموعه آسیابها و آبشارها مجاورت آن با بافت تاریخی شهر شوشتر است. این محوطه علاوه بر استفادههای صنعتی، در ایام کم آبی نیز، آب مورد نیاز ساکنین را تامین مینمود.
یک ویژگی بسیار زیبا و منحصر بفرد بصری نیز که در این مجموعه وجود دارد و جلوهای خاص به آن میبخشد این است که آب حاصل از پساب آسیابها به صورت آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطهای حوضچه مانند میریزد که منظرهای چشمنواز و دلانگیز را در مقابل دیدگان هر بیننده بوجود میآورد.
همچنین در محوطه پشت بند که محل آبگیری 3 تونل معروف سه کوره،دهانه شهر و بلیتی است نیز چشم انداز زیبایی به چشم میخورد. تونلهای سه گانه در پشت
پل بند گرگر، وظیفه انتقال حجم معینی از آب را برای به حرکت درآوردن پرههای آسیاب برعهده داشتهاند.
مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر با توجه به زمان ساخت از شاهکارهای فنی و مهندسی در جهان است. این شاهکار مهندسی هم در ایران و هم در جهان بینظیر است.
يکی از نقاط ديدنی استان گيلان و شهرستان تالش پارک جنگلی گيسوم است. مسيری زيبا و ديدنی درختان سر به فلک کشيده آن تونلی جنگلی را ايجاد کرده است که دل هر بينندهایی را با خود می برد.
در جنوب گيسوم، رضوانشهر به فاصله ۱۴کيلومتر و شمال آن، شهر هشتپر تالش با فاصله حدود ۲۰کيلومتر قرار دارد.
جاده گيسوم تونلی جنگلی را با نسيم خنک کوهستان های تالش در هم آميخته تا تن و جان هر رهگذری را آرامش ببخشد و روحش را آسايش دهد.گيسوم جایی است که جنگل و دريا به هم می رسند و سحر طبيعت به اوج خود می رسد.
اگرچه گيسوم فقط در نيمه اول سال پذيراي گردشگران است ولی بايد گفت که اگر در نوروز و نيمه اول سال هم موفق به سفر به اين منطقه گردشگری نشديد زيبايی های طبيعی گيسوم در فصل پاييز و زمستان نيز کمتر از بهار و تابستان نيست.
همسايگی جنگل و دريا در اين منطقه از شمال کشور، زيبايی دو چندانی را نصيب چشمان گردشگران می کند.
اين ساحل زيبا در ايام نوروز پذيرای جمعيت زيادی از علاقه مندان به طبيعت از اقصی نقاط کشور است مسافرانی که از گوشه و کنار کشور می آيند.
تا آغازين روزهای بهار را در کنار جنگل و دريا به نظاره بنشينند و تماشاگر رويش طبيعت زيبای تالش باشند.
وجود گيسوم باعث شده است که روستای گتگسر در کنار آن به يک روستای مهمان پذير با خانه های ويلایی تبديل شود.
و اهالی به خاطر حضور بيش از حد مسافران خانههای خود را تبديل به سوئيت های مهمانپذير کنند.
جنگل گيسوم با مساحتی حدود ۸۰ هکتار، با درختان جنگلی انبوه و گونههای گياهی خاصی که دارد، چشم انداز زيبايی را برای گردشگران فراهم می کند، اين پارک با امکاناتی نظير پارکينگ در داخل محدوده پارک، وسايل بازی کودکان، ورزشگاه، اردوگاه، پلاژ، هتل، مناطق پيکنيک روزانه، کمپينگ طبيعی مسيرهای پياده روی، مجموعه فضاهای جنگلی باقيمانده در ناحيه شرقی، جنگل شمشاد و موزه طبيعی گل و گياه منتظر حضور گردشگران است.
در مجموع ۷۶ گونه گیاهی متعلق به ۶۶ جنس و ۴۴ خانواده در این منطقه جلگهای از شمال گیلان شناسایی شدهاست که ۲۱ گونه آن چوبی و مابقی را گونههای علفی تشکیل میدهد.
درختان جنگلی انبوه و انواع گونههای گیاهی به وپژه درختان انجیلی آسون دار ، چشم انداز رویایی در فصل پاییز به همراه دارد. در پارک جنگلی گیسوم امکانات رفاهی و سوییت و منازل تعبیه شده است.
و پاسگاه پلیس امنیت این پارک را شبانه روزی کنترل می کند.
مغازه های مختلف خرید و ساحل زیبای آن برای شنا جذابیت آن را دو چندان کرده است.بهترین زمان سفر به گیسوم ماه های اردیبهشت و مهر و آبان است.
دریاچه چورت در شمال شرقی استان مازندران و بخش چهاردانگه شهرستان ساری قرار دارد. اگر از تاریخ این دریاچه بخواهید بدانید، باید بگوییم که چورت در سال 1320 بر اثر زمین لرزه و رانش زمین و در پی آن بسته شدن مسیر آب چشمه ای که در کنار دریاچه قرار دارد، بوجود آمده است.
وسعت این دریاچه حدود 2.5 هکتار است و محلی ها به آن، دریاچه میانشه هم می گویند اما به دلیل نزدیکی آن به روستای چورت به این نام خوانده می شود.
زمانی که آب دریاچه پایین می آید، باقیمانده درخت هایی که در محل پیدایش دریاچه بوده اند پدیدار می شود و منظره زیبایی را ایجاد می کند .که شاید در کمتر نقطه ای از ایران دیده باشید.
این دریاچه یکی از زیباترین جاذبه های تفریحی استان مازندران است که برای رسیدن به آن می توانید مسیر جنگلی را در پیش بگیرید و لذت پیاده روی در میان درختان انبوه را هم تجربه کنید. البته این مسیر مجهز به استراحتگاه و سرویس های بهداشتی است و همین از سختی پیاده روی هایتان کم خواهد کرد.
برای رسیدن به دریاچه چورت، باید مسیر ساری کیاسر را در پیش بگیرید. بعد از طی مسافتی در حدود 25 کیلومتر بعد از تابلوی روستای چورت وارد مسیر فرعی می شوید.
15کیلومتر جلوتر، در جاده آسفالته به روستای چورت خواهید رسید. پس از روستا چندین مسیر خاکی برای دسترسی به دریا وجود دارد. مسیر جاده خاکی به طول 10 کیلومتر به دریاچه چورت منتهی می شود. برای دسترسی می توانید از راهنمایان محلی هم کمک بگیرید.
غار یخی چما در مجاورت روستای شیخ علیخان در فاصله 25 کیلومتری چلگرد از توابع بخش مرکزی شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.
غار یخی چما در مقابل دشت چما واقع شده و شبیه تنگهای بزرگ و یک انباری پربرف است که ارتفاع برفهای آن تا 50 متر نیز میرسد.
لایههای یخی این غار در فصول گرم و کمبارش دارای ضخامت کمی بوده و بسیار نازک و سست میباشند و باید از عبور بر روی آنها و داخل غار اجتناب نمود.
غار یخی چما یکی از نادرترین و اعجابانگیزترین غارهای استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود.
قرار گرفتن در درههای عمیق و انباشت حجم برفهای چندین ساله در این غار سبب شده است تا قندیلهای یخ و تودههای عظیم برف به صورت دائمی و در تمام فصول سال باقی بمانند.
علاوه بر این غار یخی چما به بزرگترین منبع آب شیرین ایران نیز شهرت دارد زیرا از زیر یخهای این غار، چشمهای با آب سرد جریان یافته که در نهایت به سد کوهرنگ میریزد.
نامگذاری این غار یخی به چما،یا چیما، از گویش بختیاری عشایر منطقه گرفته شده است.
با وجود ویژگیهای منحصر به فرد، این غار یکی از کمنظیرترین نقاط گردشگری استان و حتی کشور است که برای بسیاری از گردشگران ناشناخته مانده است.
سرعين شهری کوچک در 25 کيلومتری جنوب اردبيل است. اين شهر به علت چشمههای آبگرم فراوان شهرت دارد و يکی از مناطق گردشگری در استان اردبيل است.
شهر سرعين در 04/48 درجه طول شرقی و 09/38 درجه عرض شمالی با مساحتی بيش از 1280000 متر مربع در 28 کيلومتری غرب شهر اردبيل قرار دارد. ارتفاع متوسط شهر از سطح دريا 1650 متر می باشد.
آبگرم ها
سرعين دارای دهها چشمه آب گرم معدنی می باشد که از کوه سبلان سرچشمه می گيرند.
ليست برخی آبگرم های معروف سرعين گاوميش گلی
بش باجيلار
مجتمع آب درمانی سبلان
آبگرم ژنرال
آبگرم پهنلو
قهوه سویی
ساری سو
آبدرمانی شفا
قره سو
ايرانيان،به زودی
چشمه ابگرم دالار
پيست اسکی
پيست اسکی آلوارس سبلان در 12 کيلومتری روستای آلوارس و 24 کيلومتری سرعين قرار گرفته است . پيست اسکی آلوارس هشت ماه از سال به دليل وجود برف قابل استفاده است.
اين پيست براي بالارفتن اسکی بازها مجهز به تلهسييژ است، همچنين مجموعه داراي جاده آسفالت ، يک مسير اسکی آموزشي ، دو ايستگاه کلاسهای آموزشی ، مهمانسرا و رستوران می باشد.
باغ شاهزاده یا باغ شازده زیباترین باغ تاریخی ایران محسوب میشود. این باغ در حدود ۲ کیلومتری شهر ماهان و حوالی شهر کرمان و در دامنه کوههای تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه میباشد.
این باغ با مختصات جغرافیایی۳۰ درجه و ۱ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ درجه و ۱۷ دقیقه طول شرقی میباشد. ارتفاع این منطقه از سطح دریای آزاد ۲۰۲۰ متر است. این باغ مساحتی قریب به ۵/۵ هکتار دارد.
دو مجموعه شرقی و غربی دارد. کوشک یا همان عمارتهای آن بسیار زیباست و به صورت دو آشکوبه ساخته شدهاست و سر در آن از معماری خیلی زیبایی برخوردار است که آن را از سایر باغهای ایرانی متمایز و ممتاز میسازد.
فوارههای آن چشم هر بینندهای را نوازش میدهد. این فوارهها که در طول باغ قرار دارند زیباترین فواره باغهای ایرانی هستند. زیرا سایر باغهای ایرانی کمتر فواره داشتهاند و یا اگر داشتهاند به این زیبایی نبودهاند.
فوارههای زیبای باغ شاهزاده بر اساس اختلاف ارتفاع و نه هیچ نیروی دیگری فعال هستند که این خود دلیلی بر هوش و ذکاوت مردمان کرمان زمین است. طول باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷متر و عرض آن ۱۲۲ متر است. و بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب میشود.
این باغ همه ساله و به ویژه در فصل تابستان و بهار شاهد بازدید تعداد بیشماری از گردشگران از نقاط مختلف کشور است که این باغ دیدنی و دلفریب را برای تماشا انتخاب میکنند واقع شدن منطقه در مسیر عبوری کرمان به بم و در مسیر جاده کهن ابریشم از عواملی است که این محل را برای احداث یک باغ اشرافی مناسب می ساخته است.
باغ شاهزاده به گونهای استقرار یافته که حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی را به صورت زیر امکان پذیر میسازد در بدو ورود، به ویژه در طبقه فوقانی سردر خانه به غیر از دیدها و مناظر بیرونی باغ، منظره چهارباغ و در جهت عکس آن منظره کوه را امکان پذیر میسازد.
این مناظر عمده یعنی رویت حرکت آب، حوض ها و آبشارها هرکدام به نوبه خود تاکیدی بر محورهای عمود بر محور اصلی دارند و توام با نظام گیاهی مناظر بدیع داخلی را ارائه میدهند.
این باغ ابتدا به دستور محمد حسن خان سردار ایروانی حاکم وقت کرمان ساخته شد و بنای درون آن بعدا توسط عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان طی یازده سال حکمرانی وی ۱۲۹۸ ه . ق تا ۱۳۰۹ ه. ق، ساخته شد و با مرگ وی نیز بنای آن نیمه تمام رها شد. گفته میشود.
وقتی خبر پپ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند، بنایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است.
به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سردر ورودی میتوان دید. تاریخ بنای باغ ۱۲۷۶خورشیدی است.
این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا شده و دارای سردر ورودی بسیار زیبایی است.
بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلیهو یعنی سکونتگاه دائمی و یا فصل مالک که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. سردر خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است. طبقه فوقانی دارای اتاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شدهاند.
سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است . این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاهنشین و حمام نیز میباشد. در حال حاضر قسمت شاهنشین، به یک رستوران تبدیل شده و توسط بخش خصوصی اداره میشود
در این باغ درختان میوه متنوعی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها آبنمای زیبایی را تشکیل دادهاند. منبع آب باغ رودخانه کوچک تیگران است. مسعودی بنای این باغ را از جنبههای مختلف معماری و نقش آب در آن بررسی کرده است .
هر ساله گردشگران از این باغ زیبای ایرانی بازدید میکنند و از زیبایی و طراوت آن لذت میبرند. باغ شاهزاده در تاریخ سی ام تیرماه ۱۳۹۰ به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.
در زمستان ۱۳۹۲ خبری منتشر شد در این خصوص که با هشدار رسمی یونسکو به سازمان میراث فرهنگی، در صورت تملک بخش هایی از این باغ توسط بخش خصوصی و تبدیل عمارتهایی از آن به اقامتگاههای گردشگران و مسافران، یونسکو اقدام به خروج نام این باغ از فهرست جهانی خود مینماید.
در بیانیه یونسکو اعلام شدهاست که هرگونه تغییر و بازسازی اماکن تاریخی ثبت جهانیشده باید زیر نظر این سازمان و با اجازه آن انجام شود که حضور بخش خصوصی در بخشهایی از این باغ، از جمله موارد نقض این قانون محسوب میشود.